Το βιβλίο αυτό, έργο ενός των μεγίστων oσίων της αρχαίας Εκκλησίας, θεωρείται το διαμάντι της πατερικής γραμματείας. Είναι ο καλύτερος οδηγός για τους μοναχούς, αλλά και για κάθε ζηλωτή πιστό, στο στάδιο των αρετών. Γι’ αυτό και αποτέλεσε και αποτελεί έως τις ημέρες μας εντρύφημα αναρίθμητων ορθόδοξων ψυχών. Η ανάγνωσή του αποφέρει ουράνιον κέρδος.
Περιεχόμενα
Περί της του ματαίου βίου βιαίας αποταγής 13
Περί απροσπαθείας, ήγουν της επί τω κόσμω λύπης 20
Περί ξενιτείας, εν η και περί ονείρων 23
Περί της μακαρίας και αειμνήστου υπακοής 28
Περί μετανοίας μεμεριμνημένης και εναργούς 51
Περί μνήμης θανάτου 59
Περί του χαροποιού πένθους 62
Περί αοργησίας και πραότητος 70
Περί μνησικακίας 74
Περί καταλαλιάς 76
Περί πολυλογίας και σιωπής 78
Περί ψεύδους 79
Περί ακηδίας 80
Περί της παμφάγου δεσποίνης πονηράς γαστρός 82
Περί αφθάρτου εν φθαρτοίς εκ καμάτων και ιδρώτων, αγενείας και σωφροσύνης 86
Περί φιλαργυρίας, εν ω και περί ελεημοσύνης 98
Περί αναισθησίας, ήγουν νεκρώσεως ψυχής 100
Περί της εν συνοδία ψαλμωδίας 101
Περί σωματικής αγρυπνίας, και διαφοράς αγρυπνιών 102
Περί δειλίας της ανάνδρου 104
Περί κενοδοξίας 105
Περί υπερηφανείας 109
Περί των ακαθάρτων λογισμών της βλασφημίας 112
Περί πραότητος, απλότητος, και ακακίας 114
Περί της των παθών απωλείας της υψίστου ταπεινοφροσύνης 116
Περί διακρίσεως λογισμών, και παθών, και αρετών 124
Περί διακρίσεως ευδιακρίτου, εν ω και των ειρημένων ανακεφαλαίωσις 137
Περί της ιεράς σώματος και ψυχής ησυχίας 149
Περί διαφοράς και διακρίσεως ησυχιών 152
Περί της ιεράς και μητρός των αρετών προσευχής 155
Περί του επιγείου ουρανού της θεομιμήτου απαθείας και τελειότητος 165
Περί του συνδέσμου της εναρέτου Τριάδος εν αρεταίς πίστεως, ελπίδος και αγάπης 167
Προς τον Ποιμένα 171